Hoeveel boorstalen moet je afnemen voor een datering.
Theoretisch is het antwoord natuurlijk: hoe meer stalen hoe groter de kans op een perfecte datering. In de praktijk komt het erop neer dat er per bouwgedeelte of bouwfase vier tot zeven boorstalen nodig zijn, al gelang de kwaliteit van die boorstalen en het aantal jaarringen, om tot een zekere datering te kunnen komen.
Heeft het aantal boorstalen per bouwfase effect op de prijs
Nee. Als de opdrachtgever per boorstaal betaalt ligt het gevaar op de loer dat er op het aantal boorstalen beknibbeld word. In de praktijk kan dat ertoe leiden dat er te weinig boorstalen worden afgenomen en de datering niet slaagt of minder zeker is.
Wanneer is een bepaalde plek geschikt voor een boring.
In principe moet er zo min mogelijk invasief worden gewerkt. Dat betekent dat bij twijfel aan de kwaliteit van de te winnen boorstaal, er niet geboord word! Een boring heeft immers alleen maar zin als er ook een goede boorstaal gewonnen kan worden. Een goede boorstaal is een staal met voldoende jaarringen en liefst ook nog met de wan intact; de wan is de laatst gevormde jaarring onder de bast van de boom. Is het hout dik genoeg? waar zit een wan? kan er aan de achterkant een even goede boring worden gedaan maar minder in het zicht? Zo zijn er een aantal criteria om te bepalen of een bepaalde plek geschikt is voor een boring.
Wat doe je als het spinthout sterk aangetast is
Het adagium is: als de boorstaal niet goed/optimaal is, heeft dateren weinig zin. Het gaat er nou juist om om die kwetsbare buitenste ringen, die de belangrijkste informatie over de ouderdom van het hout in zich bergen, intact te houden. Bij eikenhout is het spinthout vaak sterk aangetast of vergaan. De spintgrens is er dan nog wel waardoor het kapjaar alsnog vrij nauwkeurig berekend kan worden.
Hoe schadelijk zijn de boorgaten.
In principe zijn de boorgaten niet schadelijk voor de constructie. Om te beginnen heeft het boren van dun hout geen zin omdat de kans groot is dat het hout onvoldoende jaarringen heeft. Sterk aangetast hout boren is ook zinloos omdat de jaarringen van het hout door de aantasting niet of niet succesvol ingemeten kunnen worden. Er worden dus bij voorkeur alleen maar boorstalen afgenomen van gezond en goed gedimensioneerd hout.
Kunnen insecten via de boorgaten in het hout komen?
De gewone houtworm leeft zowel bij grenenhout als bij eikenhout aan de oppervlakte van het hout. Alleen het spinthout wordt erdoor aangetast. De bonte knaagkever daarentegen kruipt in kleine spleetjes van eikenhout zo diep mogelijk naar binnen om van daaruit zijn schadende werk te doen. Boorgaten op zichtlocaties worden dichtgezet met een houtprop. Zo een eigenaar dat wenst worden natuurlijk alle boorgaten dichtgezet.
Is er hulp gewenst bij de boringen
Nee, in principe niet. Voor goede boringen is veel concentratie vereist met zo min mogelijk afleiding, hoewel ik wel blij ben als er iemand in een kerktoren even mee naar boven gaat en één van de zware gereedschapskoffers meeneemt 🙂
